BLOG

Zelfscan-symfonie

We hebben voortdurend speciaal gecomponeerde ‘muziek’ om ons heen die ons stuurt en beïnvloedt. Bij Albert Heijn word je eronder bedolven.

Overal is levende muziek, misschien zelfs wel meer dan we beseffen. Vanuit romantisch oogpunt zou ik dan kunnen vertellen over het geluid van de zingende vogels, het ruisen van de wind en de golfslag van de zee. Maar het gaat veel verder dan dat. Wat dacht je van de piepjes in de supermarkt?

We hebben allemaal voortdurend speciaal gecomponeerde ‘muziek’ om ons heen die ons stuurt en beïnvloedt. De smartphones, natuurlijk. Maar ook het sonore waarschuwingssignaal dat we onze autogordel niet om hebben, dat de tank bijna leeg is, dat we mogen oversteken, dat de koelkastdeur nog open staat, dat we hebben vergeten af te rekenen, dat we mogen stoppen met alcoholcontroleblazen, dat we een e-mail ontvangen… Onze leefomgeving is vergeven van de piepjes, bliepjes, zoemertjes, buzzers en riedeltjes.

Echte muziekstukken

Ik word er eerlijk gezegd soms gestoord van. Dan gaan ook nog eens mijn innerlijke alarmbellen af. Daar zit je dan helemaal niet op te wachten, uiteraard. Maar het is onontkoombaar. Dus stel ik me uit lijfsbehoud voor dat het hier om echte muziekstukken gaat. Een prelude van piepjes, een pastorale van pingeltjes, een suite van signalen. En als je dat doet, ontstaat er een heel nieuwe beleving.

Een voorbeeld.

Bij Albert Heijn kun je zelf je boodschappen scannen, zonder tussenkomst van een caissière afrekenen en weer wegwezen. Handig, maar ook luidruchtig. Ik ben elke keer weer verrast door de tsunami aan piepgeluiden die je van alle kanten om je heen hoort.

Toonsoort

Op zoek naar samenhang in deze kakafonie viel me deze week iets bijzonders op. Er is duidelijk over die geluiden nagedacht, namelijk. Om te beginnen zijn alle tingels en tangels bij de Appie keurig harmonisch in dezelfde toonsoort gearrangeerd, zonder dissonanten en valse noten. En samen vormen ze werkelijke melodietjes.

Heb je een bonusaanbieding in het rode oog van je handscanner gevangen, dan klinkt er een riedeltje omhoog als uitnodiging voor nóg een aanschaf en een vrolijke bevestiging dat je goed bezig bent. Een riedeltje omlaag zou immers suggereren dat je klaar bent, en dat is pas bij de kassa de bedoeling. Je moet dóór! Je concert is nog niet af.

Dominant septime

Ook de zelfscankassa aan het eind gebruikt muziekjes met een psychologisch effect. Als mijn bonuskaart door Albert Heijn elektronisch is herkend, klinkt een dominant septime-akkoord – en elke muziekleraar zal je kunnen bevestigen dat dat een vierklank is die smeekt om ‘op te lossen’ naar het grondakkoord, de basis, het eindpunt, de thuishaven. Ons oor herkent dat als een aankondiging van ‘bijna klaar’ en is tegelijk het dwingende signaal dat er nog één handeling moet volgen voor de grande finale: het moment waarop je afrekent en het verlossende bonnetje eruit rolt. Dan pas is het klaar. Over. U mag gaan. En dat doet u dan braaf. Dankzij het septime-akkoord dat oplost in het slotakkoord.

Dus, ook als u geen of nauwelijks aandacht heeft voor de harmonieën om u heen, u wordt erdoor gestuurd. Ook al denkt u misschien dat u totaal niet muzikaal bent. Let volgende keer in de winkel maar eens op als u de zelfscansymfonie ondergaat.

Meer weten over harmonieën, akkoorden en akkoordencombinaties? Check dan de cursus Chord Progressions.